Cá chai ngoài phần thịt thơm ngon, phần xương hàm của cá vì thịt ở đấy mềm và ngọt. Thịt cá chai có nhiều canxi, vitamin D tự nhiên.

1. Nguồn gốc cá

Cá chai là một loài cá biển trong họ cá chai (Platycephalidae) sống tại vùng cửa biển. Đây là một loài cá có giá trị kinh tế, được dùng để chế biến thành nhiều món ăn.

Cá chai là loại cá phổ biến ở các tỉnh ven biển miền Trung của nước ta. Ở Việt Nam, cá chai phân bố ở miền Trung và Nam Bộ. Cá chai còn được nuôi trồng ở Nhật Bản.

2. Đặc điểm hình thái, sinh học của cá

Cá chai có thể đánh bắt quanh năm nhưng xuất hiện nhiều nhất vào mùa hè. Cá có hình dáng gần giống cá bống với thân tròn dài, đầu bằng và dẹt.

Từ tháng 2 đến tháng 5 là thời điểm cá chai có trứng. Cá chai trứng một nắng còn được gọi là cá đùi gà. Cá chai trứng khi rán ăn rất giòn, ngon và đưa cơm.

Cá không quá lớn, chúng có độ dài từ 10–20 cm và đến chừng 40 cm. Đường góc và gai trên đầu cá chai thường trơn láng và gai ngắn hơn nhiều so với các loài cá khác. Cá chai nhìn bề ngoài xấu xí, thô ráp gồ ghề, trông cá to hơn cổ tay người lớn, chúng trông có da xám thô, thân dài, đuôi nhọn, đầu tròn to dẹt và hai mắt lồi.

3. Giá trị dinh dưỡng Cá chai

Cá chai thịt dày, nhiều, mỗi con cá to nặng gần cả ký, thịt thơm, dai, hơi khô, chắc như thịt gà, rất ít xương nhỏ, phần thịt ở đầu cá ngon vì dưới hai mắt cá có một lớp thịt ngon. Ngoài phần thịt thơm ngon, phần xương hàm của cá vì thịt ở đấy mềm và ngọt. Thịt cá chai có nhiều canxi, vitamin D tự nhiên.

4. Thịt cá chế biến thành nhiều món ăn

Canh chua cá chai

Nguyên liệu:

• Cá chai tươi làm sạch
• Cà chua, thơm, bột ngọt, dầu ăn, ớt, hành tím, rau sống, …

Cách thực hiện:

Cá cắt bỏ đầu và ruột, ướp cùng gia vị tiêu, ớt, hành, nước mắm khoảng mươi lăm phút cho thấm. Phi thơm hành, đổ cá rim đến khi thịt cá thấm thía. Tiếp đó, cho cà chua, nước vào nấu sôi mươi phút thì một mùi thơm thoảng thoảng lan tỏa cả căn bếp nhỏ. Giở nắp nồi, khói bốc nghi ngút, trong đó là những lát cà chua, những chú cá ngụp lặn, sóng sánh trong nước đang sôi sùng sục trông rất vui mắt.

Trước khi tắt bếp, để tăng hương vị thơm ngon nhất thiết phải cho thêm một trái me xanh, vài lá quế hoặc ngò, bát canh sẽ trông hấp dẫn hơn nhưng vẫn giữ nguyên độ thơm, ngọt của cá.

Cá chai kho kẹo

Nguyên liệu:

• Cá chai làm sạch
• Đường, bột ngọt, ớt, ớt bột, nước mắm,…

Cách thực hiện:

Cá mua về cắt bỏ đầu, ruột, đuôi, chà sát cá với ít muối hột để sạch nhớt, rửa lại bằng nước lạnh, để ráo rồi ướp với ít muối bột để cá cứng mình. Cá chai kho kẹo ngon nhất là kho trong nồi đất, để cái nóng âm ỉ của nồi làm gia vị ngấm vào cá lâu hơn.

Đặt nồi lên bếp, cho nước mắm và đường vào đun đến khi thấy hỗn hợp hơi keo lại thì tắt bếp, để cho nguội bớt rồi xếp cá vào nồi.

Trở đều cho cá thấm nước mắm, nêm thêm ớt bột, hành tỏi, vài quả ớt tươi và chút dầu ăn khoảng nửa tiếng cho thấm rồi bắt đầu kho. Để có nồi cá kho ngon, ngoài khâu tẩm ướp, bà nội trợ cũng phải thật khéo tay canh lửa để nồi cá không bị cháy, đồng thời phải lắc nhẹ nồi để cá được thấm đều nước kho mà không bị bể.

Để lửa liu riu đến khi nước kho hơi cạn, tiếp tục thêm vào nửa chén nước nóng, đun khoảng 5 phút thì tắt bếp, để cái nóng của nồi đất làm nước kho từ từ sệt lại.